Ο όρος Ψυχοδυναμική χρησιμοποιείται για να δηλώσει το ενδιαφέρον μας στις "δυνάμεις" που δρουν σε ενδοψυχικά επίπεδα κάτω από το κατώφλι της συνειδησης— οι επιθυμίες, οι φόβοι, οι μνήμες και οι εσωτερικές συγκρούσεις που, χωρίς να το συνειδητοποιούμε, διαμορφώνουν τα συναισθήματά μας, τις επιλογές μας και τις σχέσεις μας. 

Όπως οι υπόγειες πηγές τροφοδοτούν ένα ορατό ποτάμι, έτσι και αυτά τα εσωτερικά ρεύματα ζωογονούν, νοηματοδοτούν ή ταράζουν την καθημερινή μας εμπειρία. Η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία δημιουργεί έναν χώρο όπου αυτά τα «υπόγεια» ρεύματα μπορούν να έρθουν στο φως, να γίνουν νοητά και βιώσιμα.

Αυτή η εργασία αυτογνωσίας εξελίσσεται σε ένα θεραπευτικό πλαίσιο σταθερό και ασφαλές που στόχο έχει να προστατεύσει την ελεύθερη έκφραση και την αναζήτηση του νοήματος. 

Στις συνεδρίες ενθαρρύνεστε να μιλάτε όσο πιο ελεύθερα γίνεται:

• στιγμιότυπα της ημέρας

• αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας

• όνειρα, φαντασιώσεις, εσωτερικές εικόνες

• σκέψεις και συναισθήματα που ίσως φαίνονται «άσχετα» ή «απρόσμενα»

Ο θεραπευτής ακούει, σκέφτεται μαζί σας και αναζητά μοτίβα, αντιφάσεις και συναισθηματικές αποχρώσεις που μπορεί να συνδέουν τη δυσφορία του παρόντος με βιώματα του παρελθόντος. Σταδιακά, ασυνείδητες συνδέσεις έρχονται στο φως, αναβιώνονται και ανα-νοηματοδοτούνται.

Η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία θεμελιώνεται στη σκέψη και το θεραπευτικό έργο του Sigmund Freud και των συνεχιστών του και βασίζεται σε τρεις πυλώνες:

1. Ελεύθερος συνειρμός
   Ο ελεύθερος συνειρμός είναι ο βασικός τρόπος με τον οποίο εργάζονται αναλυτής και αναλυόμενος. Ο αναλυόμενος ενθαρρύνεται να λέει ό,τι του έρχεται στο νου – σκέψεις, εικόνες, αναμνήσεις, λέξεις – ακόμη κι αν φαίνονται ασύνδετες, επαναλαμβανόμενες ή ντροπιαστικές.

   • Ο μόνος «κανόνας» είναι η προσπάθεια να μην λογοκρίνεται ή «διορθώνεται» εσωτερικά αυτό που εμφανίζεται.

   • Δεν χρειάζεται ο λόγος να είναι λογικός ή «τακτοποιημένος»· ακόμη και το «δεν ξέρω τι να πω» έχει θέση και νόημα μέσα στην ανάλυση.

2. Εξερεύνηση ονείρων και φαντασιώσεων
   Στην ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία δίνεται ιδιαίτερη σημασία στα όνειρα και στις φαντασιώσεις, και στα νοήματα που μπορεί να δίνει ο νους σε εσωτερικές εικόνες και σύμβολα. Μέσα από την εξερεύνηση αυτών των εσωτερικών εικόνων συχνά αποκαλύπτονται συγκρούσεις, επιθυμίες ή φόβοι που δεν ήταν συνειδητοί.
   
   

3. Θεραπευτική σχέση και νοηματοδότηση της μεταβίβασης
   Η ίδια η θεραπευτική σχέση αποτελεί κεντρικό πεδίο κατανόησης. Οι δυναμικές που εκδηλώνονται μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου συχνά φωτίζουν τρόπους σχετίζεσθαι οι οποίοι έχουν διαμορφωθεί από τη συνύπαρξη με άλλους σημαντικούς ανθρώπους στη ζωή. Η νοηματοδότηση της θεραπευτικής σχέσης καθ’ εαυτής επιτρέπει βαθύτερη κατανόηση των επαναλαμβανόμενων μοτίβων.

Το «τέλος» της ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας δεν είναι απλώς η εξαφάνιση συμπτωμάτων, αλλά μια ζωντανή ικανότητα που ωριμάζει:

• τα ασυνείδητα συγκρουσιακά μοτίβα γίνονται συνειδητά

• η επανάληψη παλιών τραυμάτων χάνει τον καταναγκαστικό της χαρακτήρα

• ο άνθρωπος αντέχει αντικρουόμενα συναισθήματα χωρίς να τα απωθεί ή να τα εκδραματίζει

• μπορεί να «σκέφτεται τα αισθήματά του» αντί να τα υπομένει παθητικά ή να δρα παρορμητικά εξαιτίας τους

Στον πυρήνα της, η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία προσφέρει τη γνώση του εαυτού ως θεραπεία. Δεν σβήνει τη ζωή, τις εμπειρίες και τις ενδοψυχικές συγκρούσεις, αλλά καλλιεργεί τη δύναμη να τις διαχειρίζεται και να τις νοηματοδοτεί.

Το «τέλος» της ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας συνιστά μια διευρυμένη ελευθερία ο άνθρωπος να ζει, να αισθάνεται και να επιλέγει—χωρίς τα αόρατα νήματα του παρελθόντος να κινούν αναπόφευκτα το παρόν. 

Όπως συνοψίζεται στο φροϋδικό απόφθεγμα «ἀγαπᾶν καὶ ἐργάζεσθαι», το ζητούμενο είναι ο άνθρωπος να μπορεί να στρέφει την εσωτερική του ενέργεια σε ουσιαστικές σχέσεις και δημιουργική δράση.

Η Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία είναι ψυχοθεραπεία ανοικτού «τέλους» η οποία προτείνεται σε ανθρώπους που επιδιώκουν το γνωθι σαυτόν και νιώθουν έτοιμοι να φωτίσουν τις πτυχές εκείνες της εσωτερικής τους ύπαρξης που τους καθηλώνουν σε ένα υπάρχειν καθορισμένο από τα τραύματα του παρελθόντος. 

Προτείνεται σε άτομα που:

• επιδιώκουν το γνωθι σαυτόν και βαθύτερη αυτογνωσία

• αισθάνονται ότι επαναλαμβάνουν μοτίβα στις σχέσεις τους ή στις επιλογές τους

• βιώνουν εσωτερικές συγκρούσεις, έντονη συναισθηματική φόρτιση ή αίσθημα «εγκλωβισμού»

• νιώθουν ότι το παρελθόν εξακολουθεί να καθορίζει το παρόν τους

• επιθυμούν να δουλέψουν σε βάθος και είναι διατεθειμένοι να διαθέσουν χρόνο σε μια διαδικασία βραδείας αλλά βαθιάς αλλαγής

Για πολλούς ανθρώπους η διαδικασία αυτή συνεχίζεται για χρόνια. Ο ρυθμός είναι βραδύς· η βαθιά αλλαγή που μεταμορφώνει αυτόματες αντιδράσεις και όχι μόνο συνειδητές προθέσεις χρειάζεται χρόνο για να πραγματωθεί.

Ο ελεύθερος συνειρμός είναι ο βασικός τρόπος με τον οποίο θα δουλέψουν μαζί αναλυτής και αναλυόμενος.

Σημαίνει ότι ο αναλυτής προσκαλεί τον αναλυόμενο να λέει οτιδήποτε του έρχεται στο νου, όπως ακριβώς έρχεται: σκέψεις, εικόνες, αναμνήσεις, φράσεις, ακόμη κι αν του φαίνονται άσχετες, ανόητες, επαναλαμβανόμενες, «κακές» ή ντροπιαστικές.

Ο μόνος «κανόνας» είναι ο εξής: Ο αναλυόμενος να προσπαθεί να μην κρύβει, να μην λογοκρίνει και να μην διορθώνει αυτά που του έρχονται,

αλλά να τα αφήνει να βγαίνουν όπως είναι.

Δεν χρειάζεται ο λόγος του να είναι «λογικός» ή «συνεπής». Μπορεί να ξεκινήσει από οτιδήποτε: κάτι που συνέβη μέσα στη μέρα, μια σκέψη για τον αναλυτή, μια λεπτομέρεια από το δρόμο, ένα όνειρο, ή ακόμα και από το «δεν ξέρω τι να πω». Ακόμη κι αυτό έχει νόημα μέσα στην ανάλυση.

Είναι αναμενόμενο ότι ο αναλυόμενος μπορεί μερικές φορές να νιώθει αμηχανία ή να σκέφτεται «αυτό δεν πρέπει να το πω». Ακριβώς εκεί, συχνά, βρίσκεται κάτι σημαντικό γι’ αυτόν. Ο ρόλος του αναλυτή είναι να ακούει μαζί του αυτό που εμφανίζεται, να το κρατά με ασφάλεια και, σιγά σιγά, να τον βοηθά να δει πώς συνδέεται με την ιστορία και τις σχέσεις του.

Στην πράξη σημαίνει ότι:

• μπορείτε να ξεκινήσετε από οτιδήποτε: ένα περιστατικό στη μέρα, μια σκέψη για τον θεραπευτή, μια λεπτομέρεια από το δρόμο, ένα όνειρο

• ακόμη και η αμηχανία («δεν ξέρω τι να πω») ή η σκέψη «αυτό δεν πρέπει να το πω» έχουν ιδιαίτερο νόημα

• ο ρόλος του αναλυτή είναι να ακούει αυτό που αναδύεται, να το κρατά με ασφάλεια και σταδιακά να βοηθά να φανεί πώς συνδέεται με την ιστορία και τις σχέσεις σας

Ο ελεύθερος συνειρμός είναι έτσι ένας βασικός θεραπευτικός δρόμος για να συναντήσει κανείς το ασυνείδητο υλικό του – σε ένα πλαίσιο που επιτρέπει να το δει, να το αντέξει και να το νοηματοδοτήσει.

Η online ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία αποτελεί μια σύγχρονη και αποτελεσματική μορφή παροχής ψυχοθεραπευτικών υπηρεσιών, η οποία επιτρέπει τη διεξαγωγή συνεδριών μέσω ασφαλών ψηφιακών πλατφορμών, χωρίς να μειώνεται η ποιότητα της θεραπευτικής διαδικασίας.

Η ψυχοδυναμική προσέγγιση μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία και εξ αποστάσεως, καθώς βασίζεται κυρίως στον διάλογο, στη θεραπευτική σχέση και στη συναισθηματική διερεύνηση, στοιχεία που διατηρούνται ακέραια και στο online πλαίσιο.

Αν νιώθεις την ανάγκη για βαθιά αυτογνωσία, να επεξεργαστείς τραύματα και επαναλαμβανόμενα μοτίβα στις σχέσεις σου και είσαι διατεθειμένος/η να επενδύσεις σε μια ψυχοθεραπεία ανοικτού «τέλους» με σταθερές εβδομαδιαίες συνεδρίες, τότε η Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία είναι συνήθως η πιο κατάλληλη επιλογή. 

Αν αντίθετα χρειάζεσαι πιο αραιές συναντήσεις, με έμφαση στη νοηματοδότηση μοτίβων συσχέτισης και στην ψυχοδυναμική κατανόηση της κατάστασής σου χωρίς τόσο βαθιά, βιωματική επεξεργασία της θεραπευτικής σχέσης, τότε η Ψυχοδυναμική Συμβουλευτική μπορεί να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες σου. 

Και στις δύο περιπτώσεις, το σταθερό θεραπευτικό πλαίσιο, το ιατρικό απόρρητο και η ψυχιατρική/ψυχοθεραπευτική προσέγγιση προσφέρουν έναν ασφαλή χώρο για γνωθι σαυτόν και ουσιαστική ψυχική φροντίδα· η επιλογή εξαρτάται από το βάθος αλλαγής που επιθυμείς και από το πόσο χρόνο μπορείς να αφιερώσεις στη διαδικασία. 

Το Πλαίσιο Ψυχοδυναμικής Ψυχοθεραπείας διαμορφώνεται έτσι ώστε να εξασφαλίζει συνοχή, ασφάλεια και σεβασμό στον θεραπευόμενο:

• Ιατρικό Απόρρητο
  Το περιεχόμενο των συνεδριών προστατεύεται από το ιατρικό απόρρητο. Το ιατρικό απόρρητο αίρεται από το νόμο μόνο όταν διαπιστώνεται επικινδυνότητα προς εαυτόν ή τρίτους ή πρόθεση τέλεσης εγκλήματος.
  
  

• Συχνότητα συνεδριών
  Η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία προσφέρεται σε ελάχιστη συχνότητα 1 φορά την εβδομάδα, σε σταθερή μέρα και ώρα. Η συχνότητα αυτή είναι απαραίτητη για να διατηρείται η συνοχή του υλικού μεταξύ των συνεδριών και να αναδύεται βαθύτερο – ασυνείδητο υλικό, όπως το βίωμα της θεραπευτικής σχέσης και της μεταβίβασης.
  
  

• Ακύρωση Ραντεβού
  Ακυρώσεις από μέρους του θεραπευόμενου τον επιβαρύνουν οικονομικά με το κόστος της επίσκεψης, εκτός αν συμφωνηθεί εγκαίρως ώρα αναπλήρωσης.
  
  

• Συνδυαστικό Πλαίσιο Ψυχιατρικής και Ψυχοδυναμικής Ψυχοθεραπείας
  Όταν η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία προσφέρεται σε συνδυαστικό πλαίσιο με ψυχιατρική παρακολούθηση, ορίζεται επιπλέον χρόνος για ζητήματα που αφορούν στην ψυχιατρική αξιολόγηση και ρύθμιση. Ο χρόνος αυτός δεν επιβαρύνει οικονομικά τον ασθενή.

Η Ψυχοδυναμική Συμβουλευτική απευθύνεται σε ανθρώπους που επιθυμούν ψυχοδυναμική νοηματοδότηση μοτίβων συσχέτισης, χωρίς να επιζητούν πλήρη εμβάθυνση ή βιωματική επεξεργασία της διαδικασίας του σχετίζεσθαι.

Πλαίσιο Ψυχοδυναμικής Συμβουλευτικής:

• Ιατρικό Απόρρητο
  Ισχύει το ιατρικό απόρρητο, με τις ίδιες νομικές εξαιρέσεις όπως παραπάνω.
  
  

• Συχνότητα συνεδριών
  Η ψυχοδυναμική συμβουλευτική προσφέρεται σε ελάχιστη συχνότητα 1 φορά κάθε δεύτερη εβδομάδα, ώστε να επιτρέπεται η κατανόηση των μοτίβων συσχέτισης, χωρίς να απαιτείται η ίδια ένταση και συχνότητα με την ψυχοθεραπεία ανοικτού «τέλους».
  
  

• Ακύρωση Ραντεβού
  Ακυρώσεις επιβαρύνουν οικονομικά με το κόστος της συνεδρίας, εκτός αν βρεθεί από κοινού κατάλληλη ώρα αναπλήρωσης.
  
  

• Συνδυαστικό Πλαίσιο Ψυχιατρικής και Ψυχοδυναμικής Συμβουλευτικής
  Όταν η ψυχοδυναμική συμβουλευτική συνδυάζεται με ψυχιατρική παρακολούθηση, η ψυχιατρική αξιολόγηση ενσωματώνεται στον χρόνο της συνεδρίας.